TavsiyeKitap: Asyanın Kandilleri

Şimdilerde belirsiz silüetlerin ardından ziyaretçilerini selamlayan Asya şehirleri bir zamanlar ilmin ve bilimin beşiği konumundaydılar. Burada yanan kandiller o devirde olduğu gibi bugünümüzü de aydınlatmaya devam ediyor. İbni Sina, İmam Buhari, Kaşgarlı Mahmud ve daha nice ilim ehli zat bu şehirlerde dünyaya geldiler. Belki göremediğimiz, önemsemediğimiz, dikkatlerimizden uzakta kalan bir hakikat bu. Ne çabuk unutmuşuz. 

Bunları Halime Toros tarafından kaleme alınan Asyanın Kandilleri'ni okurken düşünüyorum. Asyanın Kandilleri, şehir şehir dolaştırıyor okuru. İlmin peşinde koşan zatların ardından silik hatıralarını seyreyliyoruz sanki.

Kitap üç bölümden oluşuyor: İlk bölümde edebiyat, tıp, İslam, musiki gibi alanlarda çalışmalarıyla ismi bugünlere ulaşan; Kaşgarlı Mahmud, İbni Sina, İmam Buhari, Abdülkadir Meragi ve başka zatların hayatını belgesel tadında takip etmek mümkün. Nitekim, kitabın bu bölümü TRT'de Asyanın Kandilleri ismiyle belgesel olarak yayınlanmış.

İmam Buhari'nin hadis peşinde geçen ömrü, Yusuf Has Hacip'in Divanı, Abdülkadir Meragi'in musiki çalışmaları, Ali Şir Nevai ile Hüseyin Baykara'nın dostluğu... Bazen savaşların gölgesinde, bazen bolluk ve ferah içinde yapılan çalışmalar ile ilim erbabı nice zatın hayatından kesitler ustalıklı bir dil ile anlatılmış.

İkinci bölüm Buhara, Şam, Semerkant, Rey ve daha fazla şehir hakkında gezi notlarından oluşuyor. Halime Toros ilk bölümde hayatını anlattığı zatların doğduğu, büyüdüğü, ilmin peşinde koştuğu şehirleri gözlerimizin önüne getiriyor. Bir zamanlar kalabalık, bereketli, ilme beşik olan şehirlerin şimdiki hali yüreğimizde burukluk bırakıyor. Çünkü, o eski dağdağalı günlerden eser kalmamış bu şehirlerde.

Üçüncü bölüm, 'Evvel Zaman İçinde, Yitik Zamanın Peşinde..' başlığı ile okuru tarihi bir yolculuğa çıkarıyor. Kronolojik bir sıra ile tarihte önemli olayların sıralandığı bu bölüm, tarihin hızlı bir özeti niteliğinde. Bu bölüm ayrıca, ilk bölümde anlatılanları tamamlıyıcı bir özellik taşıyor.

Kitabın Künyesi

Asyanın Kandilleri

Halime Toros

Hece Yayınları

360 sayfa.

Arka Kapak Yazısı:

Özbeklere göre evrendeki iki büyük yoldan biri olan İpek Yolu üzerinde sekizinci yüzyıldan başlayarak görkemli kentler yükseliyor birbiri ardına..
Kütüphaneler, medreseler, rasathaneler, şifahaneler ve ulu mabedler..
Sultanlar ve varlıklı insanlar kitap toplamak için uzun yolculuklara çıkıyorlar.
Fethedilen ülkelerden cizye yerine kitap istiyor halifeler.
Çarşılarda dini-felsefi- bilimsel tartışmalar yapılıyor.
Bağdat ve Şam’ın görkemli rasathanelerinde ise astronomi çalışmaları...
Öyle bir meşaledir ki yanmaya başlayan, her meraklı zihin bu ateşten kendine düşen payı alır.
Ve her büyük deha, bu ateşe kendi "kor"unu bırakır.
Asya’nın Kandilleri, hem uygarlık ateşine kendi ‘kor’unu bırakan büyük üstadların hikâyesini anlatıyor, hem de bizim hikâyemizi.