Propaganda: Türleri, Teknikleri




Seçim döneminin yaklaşmasıyla birlikte yerelde ve genelde propaganda faaliyetleri hız kazanmaya başladı. Her dönemde olsa da seçim dönemleri propaganda faaliyetlerinin katlanarak arttığı dönemlerin başında geliyor. Bu sebeple dikkat çekmek istediğim propaganda türleri ve tekniklerinden kısaca bahsedeceğim. Fakat propaganda tekniklerine geçmeden önce propagandanın ne olduğu, amaçları ve türlerine kısaca değinelim. 
Propaganda kısaca, açıklamaları manipüle etmek suretiyle insanların davranışlarını etkilemek olarak ifade edilebilir. İçinde yaşadığımız çağ birçok açıdan propaganda çağı olarak da tanımlanmaktadır. Tarihin birçok döneminde kullanılan propaganda günümüze kadar çoğunlukla savaş aracı olarak kullanılmıştır. Askerlerin zafere olan inancını artırmaya çalışırken, karşı tarafın da zafer inancını ortadan kaldırmaya yönelik propaganda yapılması çok karşılaşılan bir durumdur. Günümüzde ise propaganda psikolojik savaş, reklam ve pazarlama, siyasi ikna gibi alanlarda kullanılmaktadır. Günümüz insanı bu türden propagandaya o kadar çok maruz olmaktadır ki, propagandaya maruz kalmadığımız vakit yok denecek kadar azdır. Bilhassa yoğun seçim çalışmalarının yapıldığı şu günlerde propaganda daha da önem kazanmaktadır.

Propaganda Araçları

Fotoğraflar, karikatürler, afişler, duvar yazıları, broşürler; şiirler, hicivler, şarkılar, müzikler; kamuoyu araştırmaları(seçim öncesi anketler insanları yönlendirmek amacıyla sürekli propaganda aracı olarak kullanılmaktadır.), istatistikler, raporlar; gazeteler, dergiler, kitaplar; videolar, reklamlar, filmler gibi muhtelif araçlar kullanılarak propaganda yapılmaktadır. 
Propaganda Türleri
  • Beyaz Propaganda
Haber kaynağı belli ve güvenilirdir. Haber kaynağı tanınmak ister. (Haberler genelde bu gruba dahildir. Birilerinin iyi tarafları vurgulanırken, başka birilerinin noksan tarafları vurgulanır.)
  • Gri Propaganda 
Yalan ve gerçek bilginin iç içe olduğu bu propaganda türünde kaynak gizlidir. Haberin dosttan mı, düşmandan mı geldiği bilinmez. (Son dönemde Suriye’de yaşanan gelişmelerin bu tür propagandaya örnek olabileceğini düşünüyorum.)
  • Kara Propaganda 
Propagandanın kaynağı kesinlikle gizlidir. Yalan, iftira, delil gibi yollara başvurulur. (Sahte delillerle birilerine iftira atılması şeklinde sıklıkla görüyoruz.)

Propaganda Teknikleri

Çağrışım: Çağrışımlar yoluyla insanları etkilemek olarak izah edilebilir. Bir bisküvi reklamının anne kurabiyelerini çağrıştırması gibi. 
Sürüye Uyma: Siyasetçilerin seçim araştırma istatistikleri bu tekniğe uygundur. Seçmenin çoğu bizim tarafımızda sen de bize katıl mesajı verilir. Hatta bu maksatla uyduruk araştırma sonuçları medyayla paylaşılır.
Güzel/İyi İnsanlar: Sevilen birinin oynadığı reklamlar gibi. 
Sıcacık ve Kıvırcık: Duyguları etkilemek amaçlanır. Görüntü ve müzikler kullanılabilir. Mesela, barış getiren bir ordu, askere çiçek veren bir çocukla resmedilir. 
Gösterişli Genellemeler: Din, dil, annelik, vatanseverlik gibi kavramların üzerinden propaganda yapılır. 
Mizah: İnsanları güldürürken bilinçaltına mesaj veren bir tekniktir. 
Nostalji: Geçmişe özlem olarak da ifade edilir. Politikacılar genelde eski, ihtişamlı günleri geri getirmek yahut eski, kötü şartlardan kurtulmak mesajıyla kullanır. 

Yorumlar

  1. Genelde siyasetle anılan propaganda yaşamın her alanında kullandığımız bir tekniktir de aslında.. duygular ait olmak ister.. hariç olmak istemez

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Propaganda psikolojik savaş, reklam ve pazarlama, siyasi ikna gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Propagandalarda genelde duygulara hitap edilir zaten.

      Sil
  2. Kara propaganda Goebbels'e minnettardır herhalde... Propagandanın etkili olması için kitleyi iyi tanımak gerekiyor...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Propagandacılar bence de minnettardır Goebbels'e.

      Sil
  3. Beyaz, Kara karıştı Gri propaganda oldu maalesef günümüzde... Sürüye uyma taktiğiyle ülke maalesef bu durumda, genel manada araştırma değil sadece inanma söz konusu... Sizi daha sık burada görmek isteriz... 7GÜN7BİLGİ bekliyoruz kısa zamanda...Selam ve Dua ile...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Karışma noktasında 'At izi it izine karıştı' denilen zamanları yaşıyoruz. Bu karışılıkta gerçeği görebilecek kaynaklar bulmak bile zor hale geldi.
      İnşaallah kısa zamanda 7GÜN7BİLGİ yayınları devam edecek :)

      Sil
  4. Herşey bilimsel teşekkürler editör

    YanıtlaSil
  5. siyasetçi olsaydık bunlar çok işimize yarayacktı...muhtar bile olamadığıma göre nafile...şaka bir yana teşekkürler...sevgiler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aslında siyasetçi olmasak da bunlar hakkında malumatımız olması lazım. Sürekli maruz kalıyoruz çünkü.

      Sil
  6. Merhaba, Değerli Blog Arkadaşım; İnsana Davet sitesinde "Blog Keşif Etkinliği ve Önemli Duyuru" başlıklı yazımızda size de yer verdik. Hemde önemli bir duyuru içeriyor... Bakmak isterseniz beklerim...Selam ve Dua ile...

    YanıtlaSil
  7. Blogunuzu yeni keşfettim ve sizi izlemeye aldım sizi de bloguma bekliyorum :)) iyi günleriniz olsunn :))

    YanıtlaSil
  8. Propaganda deyince aklıma sadece siyaset geliyor hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. siyasi ikna amacıyla yoğun bir şekilde kullanıldığı için olsa gerek.

      Sil
  9. Bilgilendirme için çok teşekkürler.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Anadolu'nun Üç Şems'i

Kozalağın Hikayesi

Teknoloji Tembelleştirir mi?